شفاف سازی چگونگی مصرف مالیات شرط لازم برای مشارکت بیشتر مودیان مالیاتی
بدیهی است برای انجام امور مختلف نیاز به اطلاعات لازم در همان زمینه است. این امر زمانی اهمیت بیشتری می یابد که بحث هزینه کردن های مالی درمیان باشد؛ چرا که فرد احساس می کند بدون آگاهی و در اختیار نداشتن اطلاعات ممکن است متحمل ضرر و زیان شود. یکی از این هزینه ها مقوله پرداخت مالیات است. پرداخت مالیات نقشی موثر در اقتصاد کشور ایفا می کند و برای دستیابی به این اهداف مشارکت مردم امری ضروری است. برای رسیدن به اقبال عمومی و مشارکت حداکثری مردم در پرداخت مالیات آگاهی از اینکه مالیات پرداختی ایشان صرف چه اموری خواهد شد اهمیت بسزایی دارد. توجه به این امر و روشن ساختن ابهامات ذهنی مودیان مالیاتی، اعتماد ایشان را به دنبال خواهد داشت.
در حقیقت می توان گفت اعتماد مردم رسیدن به اهداف نظام مالیاتی را تسریع می کند. اهمیت این موضوع تا آن جاست که در کشورهای دنیا این امر مورد توجه قرار گرفته است. افزایش اقبال عمومی در پرداخت مالیات آگاهانه نشات گرفته از شفاف سازی چگونگی مصرف مالیات برای مردم است. استفاده از شیوههای مختلف اطلاع رسانی، ارائه گزارش مکتوب از سوی نظام مالیاتی به مردم، عینی شدن رشد ارائه خدمات و رفاه، توسعه آموزش، بهداشت و آبادانی، جلب مشارکت مردم در پرداخت داوطلبانه مالیات را تضمین می کند که این مهم کاهش فرار مالیاتی را درپی خواهد داشت. در کشور ما برای رسیدن به شفافیت مالیاتی و آگاهی مردم از چگونگی استفاده دولت از درآمدهای مالیاتی امور مختلفی مانند تخصیص یک درصد از سهم مالیات بر ارزش افزوده به طرح تحول سلامت و بخش بهداشت و درمان بیان شده است تا مردم به روشنی شاهد نقش و تاثیرمالیات در زندگی خود باشند. به این ترتیب با اختصاص بودجه کافی از محل افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده توسعه مراکز و امکانات درمانی نیز در کشور به وضوح قابل مشاهده خواهد شد.
براساس ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده واحدهای تولیدی آلاینده محیط زیست که استانداردها و ضوابط حفاظت از محیط زیست را رعایت نمیکنند طبق تشخیص و اعلام سازمان حفاظت محیط زیست (تا پانزدهم اسفندماه هر سال برای اجراء در سال بعد)، همچنین پالایشگاههای نفت و واحدهای پترویشیمی، علاوه بر مالیات و عوارض متعلق موضوع این قانون، مشمول پرداخت یک درصد از قیمت فروش به عنوان عوارض آلایندگی میباشند. به علاوه در راستای تأسیس و توسعه واحدهای آموزشی مورد نیاز در مناطق کمتر توسعه یافته، معادل نیم درصد از عوارض وصولی بند (الف) ماده 38 در حساب مخصوص در خزانه به نامه وزارت آموزش و پرورش واریز میشود و معادل آن از محل اعتباری که در قوانین بودجه سنواتی منظور می شود در اختیار این وزارت قرار می گیرد تا در امر توسعه و احداث مراکز آموزشی مورد نیاز در مناطق کمتر توسعه یافته هزینه شود. همچنین تأمین بخش اعظم بودجه احداث پلها، سدها، راهها، توسعه زیرساختهای شهری، توسعه فضاهای تفریحی و... نیاز به منابع مالی برای اتمام پروژهها دارد و مالیات نقشی مهمی در تأمین این منابع مالی دارد. با توجه به موارد یاد شده و براساس شفافیت ذهن مودیان مالیاتی عملکرد نظام مالیاتی منصفانهتر قضاوت خواهد شد و مردم با اعتماد به نظام مالیاتی به صورت داوطلبانه و از سر رغبت در توسعه اقتصادی کشور نقشی پررنگ تر ایفا می کنند.