به طوری که ملاحظه می‌شود برخی حوزه‌های مالیاتی در تشخیص درآمد مشمول مالیات منابع مختلف به خصوص مشاغل و اشخاص حقوقی، مفاد ماده 237 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 را نادیده می‌گیرند و به‌جای آنکه مبادرت به جمع‌آوری اطلاعات کافی نموده عوامل مختلف مربوط به فعالیت‌های مؤدی را در پرونده امر منعکس و آنگاه با ارائه دلایل موجه که بالطبع متضمن توجیه اقتصادی قابل قبول نیز نخواهد بود. اقدام به تعیین قرینه مناسب و در نهایت درآمد مشمول مالیات عادلانه بنمایند، صرفاً حسب رویه و عرف غلط منسوخه سابقه مالیاتی را ملاک عمل قرار می‌دهند و توجه به اصول مسلم مالیاتی و احکام قانون که به استناد آن حتی در صورت قبول دفاتر زیان وارده به مؤدی نیز باید پذیرفته شود و از سود سنوات آتی مستهلک گردد ندارند. البته مطالعه پرونده‌های مالیاتی سنوات گذشته و سوابق امر به منظور شناخت دقیق‌تر مؤدی و استخراج اطلاعات مورد نیاز در خیلی مواقع ضروری و اجتناب‌ناپذیر است اما هرگز نباید «سابقه» را بر واقعیات ترجیح داده آن را به عنوان مدرک بی‌چون و چرا در تشخیص درآمد مشمول مالیات قلمداد نمایند.

مراتب بالا را مؤکداً یادآور شده مقرر می‌دارد در رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی احکام قانون مالیات‌های مستقیم به خصوص مقررّات موضوع مواد 94، 97، 98، 106، 148، 152، 153، 237 و نیز آیین‌نامه سازمان تشخیص و سایر آیین‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها را کاملاً مرعی دارند به طوری که کوچکترین حقی از مؤدیان محترم مالیاتی و همچنین دولت ضایع نگردد.

احمد حسینی - معاون درآمدهای مالیاتی

اداره کل مالیات بر شرکت‌ها

بازگشت به نامه شماره 37/14860 مورخ 30/04/1373 و صرف‌نظر از نحوه ارسال اعتراض مؤدی به برگ تشخیص مالیات و با توجه به ماده 239 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 و همچنین رأی شماره 19472/4/30 مورخ 23/11/1368 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی و بخش‌نامه وزارتی شماره 40576/3813/5/30 مورخ 13/09/1369 یادآور می‌گردد، که به نظر این دفتر در هر حال اعتراض مؤدی می‌بایست ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات به وی یا بستگان و مستخدمین او به حوزه مالیاتی ذی‌ربط واصل و در دفترچه ثبت گردد تا قابل طرح و بررسی در هیأت حل اختلاف مالیاتی باشد.

محمدعلی خوش‌اخلاق ـ مدیرکل دفتر فنی مالیاتی

نظر به این‌که قرارگاه بازسازی خاتم الانبیا (ص) از جمله اشخاص مذکور در بند یک ماده دو قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 مجلس شورای اسلامی بوده و مشمول پرداخت مالیات‌های موضوع این قانون نمی‌باشد، بنابراین توجه خواهند داشت که هرگونه پرداخت به قرارگاه مذکور مشمول کسر مالیات علی‌الحساب موضوع ماده 104 قانون مذکور نیز خواهد بود.

مرتضی محمدخان ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی

به پیوست تصویر نامه مورخ 02/06/1373 شرکت محتسب با مسؤولیت محدود ارسال و یادآور می‌گردد به نظر این دفتر به مالیات‌هایی که اشخاص ثالث و برحسب تکالیف قانونی مقرر به عنوان مالیات مؤدی پرداخت می‌نمایند جایزه‌ای تعلق نمی‌گیرد.

محمدعلی خوش اخلاق ـ مدیرکل دفتر فنی مالیاتی

02/06/1373

وزارت امور اقتصادی و دارایی/ دفتر فنی مالیاتی

احتراماً نظر به این‌که مالیات اظهارنامه تسلیمی به حوزه پس از وضع 5% مالیات‌های کسر شده از برگ‌های سبز گمرکی توسط شرکت‌ها به حوزه مربوط پرداخت می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایید چنانچه مالیات مکسوره مندرج در برگ‌های سبز گمرکی مالیات پرداختی مؤدی تلقی می‌شود و مشمول 4% جایزه خوش حسابی موضوع ماده 190 قانون مالیات‌های مستقیم می‌باشد، مراتب را جهت اجرا به حوزه مالیاتی 0772 اعلام نمایید.

شرکت محتسب

طبق نامه شماره 2229-82/1768-102 مورخ 05/05/73 سازمان برنامه و بودجه عنوان وزارت متبوع تولید کاربراتور اتومبیل و قطعات مربوط نیز در ردیف کالای واسطه‌ای موضوع تبصره 1 ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 03/12/66 مجلس شورای اسلامی شناخته شده است.

محمدعلی خوش‌اخلاق ـ مدیرکل دفتر فنی مالیاتی

اخیراً مشاهده شده است که تعدادی از آرای صادره از هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی به استناد عدم حضور یکی از اعضای هیأت در جلسه و به علت عدم انعکاس دعوت قبلی از وی در پرونده و یا متن رأی، توسط شعب دیوان عدالت اداری نقض شکلی گردیده و این درحالی است که قبلاً طی بند 3 دستورالعمل شماره 11082/4103/30 مورخ 19/03/69 در این رابطه تذکر لازم داده شده است. از آنجا که تکرار این امر موجب تعویق در وصول مالیات‌های و تطویل زمان رسیدگی می‌شود، مقتضی است آقایان مدیران تشکیل جلسات هیأت‌ها رابا قید روز و ساعات جلسه قبلاً به رویت اعضای دعوت شده از مراجع خارج از وزارت امور اقتصادی و دارایی برسانند و آقایان نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی در هیأت‌های حل اختلاف مؤظف خواهند بود مراتب دعوت قبلی از نماینده غیرحاضر در جلسه را در آرای صادره براساس مفاد تبصره 1 ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم منعکس و تصویری از دعوت‌نامه را در پرونده امر ضبط نمایند.

رونوشت این دستورالعمل برابر نظارت بر حسن اجرای قانون به دادستانی انتظامی مالیاتی ارسال گردید.

احمد حسینی - معاون درآمدهای مالیاتی

سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور طی نامه شماره 60/100/621-09/03/1373 عنوان شورای عالی مالیاتی با تشریح فعالیت‌های شرکت سهامی بهره‌برداری و صنایع چوب فریم و مسائل مالیاتی مبتلا به آن شرکت خواستار رعایت مقررّات مربوط به معافیت مالیاتی بخش کشاورزی شرکت مذکور گردیده است. نامه سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور طی گزارش شماره 2717/4/30-23/02/1373 به عرض معاون محترم درآمدهای مالیاتی رسیده و ایشان طی یادداشت ذیل گزارش، موضوع را جهت اظهارنظر هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی ارجاع فرموده‌اند.

مفاد نامه سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور اجمالاً عبارت از این است که فعالیت‌های شرکت سهامی بهره‌برداری و صنایع چوب فریم شامل دو بخش «جنگل» و «صنعت» می‌باشد. فعالیت صنعتی منحصر به تولید مصنوعات چوبی نظیر میز، مبل، صندلی، کمد و غیره است که درآمد ناشی از آن طبق رأی شماره 9455/4/30-28/06/1368 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی مشمول مالیات خواهد بود. اما فعالیت بخش جنگل که برابر مقررّات تولید چوب آلات جنگلی را هم شامل می‌شود، به لحاظ آنکه جزء فعالیت‌های کشاورزی است، معاف از پرداخت مالیات می‌باشد، حال آنکه حوزه مالیاتی ذی‌ربط رأی یاد شده هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی را مبهم دانسته به دلیل آنکه بعد از قطع درخت آن را به محمولات جنگلی (چوب آلاتی از قبیل گرده بینه، الوار، تراورس، کاتین و هیزم) تبدیل و سپس حمل می‌نمایند، بابت این بخش از فعالیت‌های شرکت هم اقدام به مطالبه مالیات می‌نمایند که رفع معضل از این حیث مورد تقاضا است.

مسئله پیرو صدور رأی شماره 9455/4/30-28/06/1368 مذکور در اجرای بند 3 ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 در جلسه مورخ 26/04/1373 مورد بررسی هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی قرار گرفته منجر به اعلام رأی به شرح زیر گردید:

چون انتقال درختان قطع شده از جنگل به محل مصرف یا برای تحویل به مشتری معمولاً به یکی از صور گرد بینه، الوار، تراورس، کاتین و هیزم امکان‌پذیر است، بنابراین در مواردی که مرحله اول فعالیت‌های این گونه شرکت‌ها تا قطع و فروش درختان جنگلی (و یا حسب مورد انتقال آنان به کارگاه متعلق به خود) براساس قانون کار کشاورزی و برابر سوابق و دستورالعمل‌های مربوط به عنوان کشاورزی شناخته شده است، نمی‌توان ایجاد برش بدین منظور و تبدیل به انواع یاد شده را جدای از کار کشاورزی تلقی و بابت آن اقدام به مطالبه مالیات نمود.

محمدتقی نژادعمران- علی‌اکبر سمیعی- محمد طاهر- محمد رزاقی- مجید میرهادی- محمود حمیدی- حسن محمدیان- عین‌الله علاء- محمدعلی سعیدزاده

نظر به این‌که ضمن تقسیط مالیات مؤدیان، زمان پرداخت جریمه به میزان 5/2 درصد مقرر موضوع ماده 190 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 را اکثراً به پایان مدت تقسیط موکول می‌نمایند و این ترتیب سبب تعویق در وصول مطالبات دولت می‌گردد، مقتضی است از این پس حوزه‌های مالیاتی و مسؤولین وصول و اجرا جریمه متعلق به هر یک از اقساط را به همان قسط اضافه نمود. هم زمان با اصل نسبت به وصول آن اقدام نمایند.

احمد حسینی - معاون درآمدهای مالیاتی

گزارش شماره 591-5/30-03/03/1373 دفتر فنی مالیاتی عنوان معاونت محترم درآمدهای مالیاتی حسب ارجاع آن مقام درجلسه مورخ 26/04/1373 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی مطرح است.

گزارش مزبور مشعر بر طرح مسئله عنوان شده از طرف اداره کل امور مالی راجع به معافیت یا عدم وجوه تخصیصی یا پرداختی بابت ایام مرخصی استحقاقی استفاده نشده حقوق بگیران می‌باشد. دفتر یاد شده ضمن این‌که نظر به تعلق مالیات در این باره می‌دهد اما در عین حال اعلام می‌نماید که چون بنا به حکم بند 5 ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم حقوق بازنشستگی و وظیفه و پایان خدمت و  ... از پرداخت مالیات معاف می‌باشد، از طرفی طبق تبصره ماده 3 قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی و بند 8 بخش‌نامه شماره 5005/د مورخ 16/11/1367 سازمان امور اداری و استخدامی کشور، حقوق ایام مرخصی استفاده نشده مستخدمین رسمی یا عناوین مشابه وزارت‌خانه، سازمان‌ها، ادارات شرکت‌های دولتی و همچنین شهرداری‌ها فقط پس از بازنشستگی یا باز خریدی به آنان پرداخت می‌گردد، لذا مطالبه مالیات از چنین وجوهی قابل تأمل است. النهایه دفتر فنی مالیاتی پیشنهاد احاله موضوع به شورای عالی مالیاتی نموده است.

هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی در اجرای بند 3 ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 پس از شور و بررسی در این زمینه به شرح آتی اعلام رأی می‌نماید:

نظر به این‌که برابر تبصره ماده 3 قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاه‌های دولتی مصوب 27/10/1366 مجلس شورای اسلامی، مستخدمین رسمی، حقوق و فوق‌العاده‌های مربوط به ایام مرخصی استحقاقی استفاده نشده خود را صرفاً به هنگام بازنشستگی یا در زمان از کارافتادگی می‌توانند مطالبه نمایند که در این صورت حقوق و فوق‌العاده‌های مذکور از لحاظ مالیاتی به منزله حقوق پایان خدمت تلقی می‌گردد، لذا دریافتی از این بابت به استناد بند پنجم ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 معاف از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق خواهد بود.

محمدتقی نژادعمران- علی‌اکبر سمیعی- محمد طاهر- محمد رزاقی- مجید میرهادی- محمود حمیدی- حسن محمدیان- عین‌الله علاء- محمدعلی سعیدزاده

اداره کل مالیات بر شرکت‌ها

عطف به نامه شماره 37/6385-29/12/1373 اشعار می‌دارد: طبق مفاد گزارش مورخ 18/04/1373 مشاور معاونت درآمدهای مالیاتی که مورد تأیید مقام محترم معاونت درآمدهای مالیاتی قرار گرفته است صید ماهی و میگو و سایر آبزیان موضوع فعالیت شرکت سهامی شیلات ایران از شمول فعالیت‌های کشاورزی خارج و مشمول معافیت کشاورزی مقرر در بند (الف) ماده 105 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 03/12/1366 و اصلاحیه آن مصوب 07/02/1371 مجلس شورای اسلامی نخواهد بود علی‌هذا مراتب جهت اطلاع و هرگونه اقدام لازم اعلام می‌گردد.

محمدعلی خوش‌اخلاق ـ مدیرکل دفتر فنی مالیاتی

وزیر محترم ...

احتراماً، در اجرای بند 5 تبصره 34 قانون بودجه سال 1373 کل کشور، به پیوست دستورالعمل مربوط که به واحدهای مالیاتی برای اجرا ابلاغ گردیده ارسال می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایید شرکت‌های تابعه در انجام معاملات خود نسبت به رعایت دقیق مفاد دستورالعمل مذکور اقدام لازم به عمل آورده تا نه موجبات بی‌اعتباری دفاتر شرکت فراهم بشود و نه مشمول جرایم مقرر گردند.

مرتضی محمدخان ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی

لایحه شماره 86642/ل-22/08/1368 دولت درخصوص فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی که در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ 19/04/1373 مجلس شورای اسلامی با اصلاحاتی تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسیده است در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی به پیوست ارسال می‌گردد.

رییس مجلس شورای اسلامی - علی‌اکبر ناطق نوری

شماره: 6509 تاریخ: 09/05/1373

وزارت امور اقتصادی و دارایی

قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی که در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ نوزدهم تیرماه یک هزار و سیصد و هفتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 29/04/1373 به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 3150- ق مورخ 03/05/73 واصل گردیده است به پیوست جهت اجرا ابلاغ می‌گردد.

رییس‌جمهور- اکبر هاشمی رفسنجانی

قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی

ماده واحده- واحدهای سازمانی مشروحه زیر و مؤسسات وابسته به آنها مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی موضوع تبصره ماده 5 قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366 می‌باشند:

1- شهرداری‌ها و شرکت‌های تابعه آنان مادام که بیش از 50 درصد سهام و سرمایه آنها متعلق به شهرداری‌ها باشد.

2- بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی.

3- هلال احمر.

4- کمیته امداد امام.

5- بنیاد شهید انقلاب اسلامی.

6- بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.

7- کمیته ملی المپیک ایران.

8- بنیاد 15 خرداد.

9- سازمان تبلیغات اسلامی.

10- سازمان تأمین اجتماعی.

تبصره 1- مؤسسه وابسته از نظر این قانون واحد سازمانی مشخصی است که به صورتی غیر از شرکت و برای مقاصد غیرتجاری و غیرانتفاعی توسط یک یا چند مؤسسه و نهاد عمومی غیردولتی تأسیس و اداره می‌شود و به نحوی مالکیت آن متعلق به یک یا چند مؤسسه یا نهاد عمومی غیردولتی باشد.

تبصره 2- اجرای قانون در مورد مؤسسات و نهادهای عمومی که تحت نظر مقام ولایت فقیه هستند با اذن معظم‌له خواهد بود.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و دو تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ نوزدهم تیرماه یک هزار و سیصد و هفتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 29/04/1373 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

رییس مجلس شورای اسلامی - علی‌اکبر ناطق نوری