کلیه معاونین محترم وزارت‌خانه و رؤسای محترم کل سازمان‌های وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارایی

تصویر نامه شماره 2287/30/81 مورخ 29/10/1381 دبیر محترم شورای نگهبان درخصوص لایحه چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه دریافتی از تولیدکنندگان کالاها و ارائه دهندگان خدمات، جهت اطلاع و هر گونه اقدام لازم به پیوست ارسال می‌گردد.

مستخدمین حسینی- معاون حقوقی و امور مجلس

شماره 2287/30/81 مورخ 29/10/1381

ریاست محترم مجلس شورای اسلامی

عطف به نامه‌های شماره 26841 مورخ 22/10/1381 و شماره 20643 مورخ 21/09/1381 و پیرو نامه‌های شماره 2190/30/81 مورخ 12/10/1381 و شماره 2126/30/81 مورخ 02/10/1381 «لایحه اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولیدکنندگان کالا، ارائه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی» که با اصلاحاتی در جلسه مورخ بیست و دوم دی‌ماه یک هزار و سیصد و هشتاد و یک به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است در جلسه مورخ 25/10/1381 شورای نگهبان طرح شد که با توجه به اصلاحات به عمل آمده مغایر با موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.

دبیر شورای نگهبان- احمدجنتی

شماره 29331 مورخ 02/11/1381

حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای سید محمد خاتمی

ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

لایحه شماره 191/20855 مورخ 19/01/1380 دولت در مورد چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه دریافتی از تولیدکنندگان کالاها و ارائه دهندگان خدمات که در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ 22/10/1381 مجلس شورای اسلامی با اصلاحاتی در عنوان و متن تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسیده است، در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم 123 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به پیوست ارسال می‌گردد.

مهدی کروبی- رییس مجلس شورای اسلامی

شماره: 58226 تاریخ: 16/11/1381

وزارت امور اقتصادی و دارایی

قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولیدکنندگان کالا، ارائه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی که در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ بیست و دوم دی‌ماه یک هزار و سیصد و هشتاد و یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 25/10/1381 به تاییدشورای نگهبان رسید، و طی نامه شماره 29331 مورخ 02/11/1381 واصل گردیده است، به پیوست جهت اجرا ابلاغ می‌گردد.

سید محمد خاتمی- رییس‌جمهور

شماره: 29331 مورخ: 02/11/1381

قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و سایر وجوه از تولیدکنندگان کالا، ارائه دهندگان خدمات و کالاهای وارداتی

ماده 1- از ابتدای سال 1382 برقراری و دریافت هرگونه وجوه از جمله مالیات و عوارض اعم از ملی و محلی از تولیدکنندگان کالاها، ارائه دهندگان خدمات و همچنین کالاهای واراداتی صرفاً به موجب این قانون صورت می‌پذیرد و کلیه قوانین و مقررّات مربوط به برقراری، اختیار و یا اجازه برقراری و دریافت وجوه که توسط هیأت وزیران، مجامع، شوراها و سایر مراجع، وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی از جمله آن دسته از دستگاه‌های اجرایی که شمول قوانین بر آنها مستلزم ذکر نام یا تصریح نام است، همچنین مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی صورت می‌پذیرد به استثنای «قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 03/12/1366 و اصلاحات بعدی آن، قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب 07/06/1372، قانون مقررّات تردد وسایل نقلیه خارجی[1] مصوب 12/04/1373، عوارض آزاد راه‌ها، عوارض موضوع ماده 12 قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مصوب 22/12/1374 و عوارض موضوع بند (ب) ماده 46، بند (ب) ماده 130 و بندهای (الف) و (ب) ماده 132 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 17/01/1379» لغو می‌گردد.

تبصره 1- هزینه، کارمزد و سایر وجوهی که از درخواست کننده در ازای ارائه مستقیم خدمات خاص و یا فروش کالا که طبق و مقررّات مربوطه دریافت می‌شود و همچنین خسارات و جرایمی که به موجب قوانین و یا اختیارات قانونی لغو نشده دریافت می‌گردد، از شمول این ماده مستثنی می‌باشند.

تبصره 2- از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، بند (ج) ماده 19، ماده 145، ماده 168 و بند (ب) ماده 175‌قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1379 لغو گردیده و در بند (ب) ماده 19 آن قانون عبارت چهل و هشت درصد (48%) به پنجاه درصد (50%) اصلاح می‌شود.

ماده 2- حقوق گمرکی، مالیات، حق ثبت سفارش کالا، انواع عوارض و سایر وجوه دریافتی از کالاهای وارداتی تجمیع گردیده و معادل چهار درصد (4%) ارزش گمرکی کالاها تعیین می‌شود. به مجموع این دریافتی و سود بازرگانی که طبق قوانین مربوطه توسط هیأت وزیران تعیین می‌شود حقوق ورودی اطلاق می‌گردد.

تبصره 1- نرخ حقوق ورودی علاوه بر رعایت سایر قوانین و مقررّات می‌بایست به نحوی تعیین گردد که:

الف- در راستای حمایت مؤثر از اشتغال و کالای تولید با ساخت داخل در برابر کالای وارداتی باشد.

ب- در برگیرنده نرخ ترجیحی و تبعیض‌آمیز بین واردکنندگان دولتی با بخش‌های خصوصی، تعاونی و غیردولتی نباشد.

ج- نرخ حقوق ورودی قطعات، لوازم و موادی که برای مصرف در فرآوری یا ساخت یا مونتاژ یا بسته‌بندی اشیاء یا مواد یا دستگاه‌ها وارد می‌گردند از نرخ حقوق ورودی محصول فرآوری شده یا شیء یا ماده یا دستگاه آماده پایین‌تر باشد.

تبصره 2- حق ثبت سفارش پرداختی کالاهایی که تا پایان سال 1381 اظهار و ترخیص نشده‌اند به عنوان علی‌الحساب حقوق ورودی محسوب می‌شود.

تبصره 3- معادل دوازده در هزار ارزش گمرکی کالاهای وارداتی که حقوق ورودی آنها وصول می‌شود از محل اعتباراتی که همه ساله در قوانین بودجه سنواتی کل کشور منظور می‌شود در اختیار وزارت کشور (سازمان‌شهرداری‌ها) قرار می‌گیرد  تا به نسبت هفتاد درصد (70%) میان شهرداری‌ها و سی‌درصد (30%) میان دهیاری‌های سراسر کشور به عنوان کمک پرداخت و به هزینه قطعی منظور شود.

تبصره 4- کلیه قوانین و مقررّات مربوط به معافیت‌های گمرکی به استثنای معافیت‌های موضوع ماده 6 و بندهای 1، 2، 4 تا 9، 12 تا 19 ماده 37 قانون امور گمرکی مصوب 17/03/1350 و معافیت گمرکی لوازم امدادی اهدایی به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و اقلام عمده صرفاً دفاعی کشور لغو می‌گردد. این اقلام دفاعی به پیشنهاد مشترک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و با تصویب هیأت وزیران تعیین می‌گردد.

ماده 3- مالیات و عوارض دریافتی از کالاها به شرح زیر تعیین می‌گردد:

الف- انواع نوشابه‌های گازدار ساخت داخل (به استثنای نوشابه‌های حاصل از فرآورده‌های لبنی و کنسانتره انواع میوه و آب معدنی) که با وسایل ماشینی تهیه می‌شوند و همچنین شربت‌های غلیظ تولیدی مورد استفاده در دستگاه‌های نوشابه‌سازی کوچک (دستگاه پست میکس) که به منظور تهیه نوشابه به بازار عرضه می‌گردد پانزده درصد (15%) بهای فروش کارخانه (دوازده درصد مالیات و سه درصد عوارض.)

ب- سیگار تولید داخل پانزده درصد (15%) بهای فروش کارخانه (دوازده درصد مالیات و سه درصد عوارض.)

ج- بنزین بیست درصد (20%) قیمت مصوب فروش. (ده درصد مالیات و ده درصد  عوارض.)

د- نفت سفید و نفت گاز ده درصد (10%)‌و نفت کوره پنج درصد (5%) قیمت مصوب فروش (به عنوان عوارض).

ه‍ سایر کالاهای تولیدی (به استثنای محصولات بخش کشاورزی) که امکان استفاده از آنها به عنوان محصول نهایی وجود دارد مطابق فهرستی که به پیشنهاد کارگروهی مرکب از وزیر امور اقتصادی و دارایی (رییس)، وزرای بازرگانی، صنایع و معادن و کشور و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تا پانزدهم بهمن‌ماه هرسال برای سال بعد به تصویب هیأت وزیران می‌رسد  سه درصد (3%) قیمت فروش (دو درصد مالیات و یک درصد عوارض) آن دسته از محصولات صنایع آلوده‌کننده محیط زیست به تشخیص و اعلام (تا پانزدهم اسفندماه هرسال برای اجرا در سال بعد) سازمان حفاظت محیط زیست که در فهرست فوق قرار نمی‌گیرند یک درصد (1%) قیمت فروش (به عنوان عوارض).

تبصره 1- مالیات و عوارض بندهای (ج) و (د) علاوه بر قیمت مصوب فروش محصولات مربوطه که به موجب قوانین تعیین می‌شود در قیمت فروش نهایی محاسبه و منظور می‌شود.

تبصره 2- مالیات و عوارض بندهای (الف) و (هـ) این ماده درخصوص کالاهای صادراتی طبق قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران معاف و درخصوص آن دسته از کالاهایی که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی غیر از تولیدکننده نهایی کالا صادر می‌شوند مطابق رسیدهای معتبر واریزی مربوطه، حسب مورد از محل درآمد مالیاتی مربوط و عوارض وصولی قابل اختصاص به وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها) قابل استرداد می‌باشد. نحوه استرداد به موجب آیین‌نامه‌های خواهد بود که به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.

ماده 4- مالیات و عوارض دریافتی از برخی خدمات به شرح زیر تعیین می‌گردد:

الف- خدمات مخابراتی از قبیل آبونمان تلفن‌های ثابت و همراه، کارکرد مکالمات داخلی و خارجی، خدمات بین‌المللی، کارت‌های اعتباری معادل شش درصد (6%) قیمت خدمات (پنج درصد مالیات و یک درصد عوارض).

ب- واگذاری خطوط تلفن همراه معادل بیست درصد (20%) قیمت واگذاری (به عنوان مالیات).

ج- برق و گاز مصرفی مشترکین (به استثنای مصارف صنعتی، معدنی و کشاورزی) و همچنین آب مصرفی مشترکین در حوزه استحفاظی شهرها سه درصد (3%) بهای مصرفی آنها (به عنوان عوارض).

د- خدمات هتل، متل، مهمانسرا، هتل آپارتمان، مهمان‌پذیر، مسافرخانه، تالارها و باشگاه‌ها دو درصد (2%) هزینه (به عنوان عوارض).

ه‍-‍ حمل و نقل برون شهری مسافر در داخل کشور و با وسایل زمینی، ریلی، دریایی و هوایی پنج درصد (5%) بهای بلیط (به عنوان عوارض).

و- عوارض سالیانه انواع خودروهای سواری و وانت دوکابین اعم از تولید داخل یا وارداتی حسب مورد معادل یک در هزار قیمت فروش کارخانه (داخلی) و یا یک در هزار مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی آنها.

ز- شماره‌گذاری انواع خودروهای سواری و وانت دوکابین اعم از تولید داخل و یا وارداتی به استثنای خودورهای سواری عمومی درون شهری یا برون شهری حسب مورد سه درصد (3%) قیمت فروش کارخانه (داخلی) و یا سه درصد (3%) مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی آنها (دو درصد مالیات و یک درصد عوارض).

ح- مالیات نقل و انتقال انواع خودرو به استثنای ماشین‌آلات راهسازی، معدنی، کشاورزی، شناورها، موتورسیکلت‌و سه چرخه‌موتوری اعم از تولید داخل یا وارداتی، حسب مورد معادل یک درصد (1%) قیمت فروش کارخانه (داخلی) و یا یک درصد (1%) مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی آنها. مبنای محاسبه این مالیات، به ازای سپری شدن یک سال از عمر خودرو (و حداکثر تا پنج سال) به میزان ده درصد (10%) (و حداکثر تا پنجاه درصد) تقلیل می‌یابد.

ط- به پیشنهاد کارگروهی متشکل از وزیر امور اقتصادی و دارایی (رییس)، وزیر بازرگانی، وزیر ذی‌ربط و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و تصویب هیأت وزیران، وجوهی بابت صدور، تمدید و یا اصلاح انواع کارت‌ها و مجوزهای مربوط به فعالیت موضوع مواد 24، 26 و 47 قانون تنظیم بخشی از مقررّات مالی دولت مصوب 27/11/1380 و ماده 80‌قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب 28/12/1373 از متقاضیان دریافت و به حساب درآمد عمومی (نزد خزانه‌داری کل کشور) واریز می‌گردد.

ی- به دولت اجازه داده می‌شود بابت خروج مسافر از مرزهای هوایی برای نوبت اول در هرسال یک صد هزار (100.000) ریال و برای نوبت‌های بعدی در همان سال مبلغ یکصد و پنجاه هزار (150.000) ریال و از مرزهای دریایی و زمینی مبلغ سی‌هزار (30.000) ریال از مسافران دریافت و به حساب درآمد عمومی (نزد خزانه‌داری کل کشور) واریز نماید. تغییرات این مبالغ هر سه سال یکبار با توجه به نرخ تورم با تصویب هیأت وزیران تعیین می‌گردد.

تبصره 1- قیمت فروش کارخانه (داخلی) و یا مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی انواع خودروها که مبنای محاسبه مالیات و عوارض بندهای (و)، (ز) و (ح) این ماده قرار می‌گیرند، همه ساله براساس آخرین مدل توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تا پانزدهم بهمن‌ماه هرسال برای اجرا در سال بعد اعلام خواهد شد. این مهلت زمانی برای انواع جدید خودروهایی که بعد از تاریخ مزبور تولید آنها شروع می‌شود لازم‌الرعایه نمی‌باشد. همچنین قیمت فروش یا مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی خودروهایی که تولید آنها متوقف می‌شود توسط وزارت یاد شده و متناسب با آخرین مدل ساخته شده تعیین می‌گردد.

تبصره 2- تنظیم سند وثیقه، وکالت خرید و خروج موقت برای خودرو، مشمول مالیات نقل و انتقال موضوع بند (ح) این ماده نمی‌باشد. دفاتر اسناد رسمی مکلف‌اند قبل از تنظیم سند مربوط به انواع خودرو رسید و یا گواهی پرداخت عوارض موضوع بند (و) این ماده و همچنین رسید پرداخت مالیات موضوع بند (ح) این ماده را از فروشنده اخذ نموده و ضمن درج شماره فیش بانکی و تاریخ و مبلغ و نام بانک دریافت‌کننده مالیات و نیز فیش بانکی و یا گواهی پرداخت عوارض موضوع بند (و) و همچنین نوع و مشخصات خودرو در سند تنظیمی، فهرست کامل نقل و انتقالات خودروها را هر پانزده روز یکبار به ادارات مالیاتی ذی‌ربط ارسال نمایند. در صورت تخلف از این حکم علاوه بر پرداخت مالیات و عوارض متعلقه و جرایم موضوع این قانون مشمول جریمه‌ای معادل پنجاه درصد (50%) مالیات و عوارض متعلقه خواهد بود. فسخ و اقاله معامله خودرو تا سه‌ماه بعد از معامله مشمول مالیات نقل و انتقال مجدد نخواهد شد و تنها در صورتی که پس از پرداخت مالیات، معامله انجام نشود، مالیات وصول شده طبق قوانین و مقررّات مالیات مستقیم مسترد می‌گردد.

تبصره 3- اولین انتقال خودرو از کارخانجات سازنده و یا مونتاژ کننده داخلی و یا واردکنندگان (نمایندگی‌های رسمی شرکت‌های سازنده خودروهای خارجی) به خریداران، مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع بند (ح) این ماده نخواهد بود.

ماده 5- برقراری هرگونه عوارض و سایر وجوه برای انواع کالاهای وارداتی و کالاهای تولیدی و همچنین آن دسته از خدمات که در ماده 4 این قانون، تکلیف مالیات و عوارض آنها معین شده است، همچنین برقراری عوارض به درآمدهای مأخذ محاسبه مالیات، سود سهام شرکت‌ها، سود اوراق مشارکت، سود سپرده‌گذاری و سایر عملیات مالی اشخاص نزد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی مجاز توسط شوراهای اسلامی و سایر مراجع ممنوع می‌باشد.

تبصره 1- وضع عوارض محلی جدید و یا افزایش نرخ هر یک از عوارض محلی، می‌بایستی حداکثر تا پانزدهم بهمن‌ماه هرسال برای اجرا در سال بعد تصویب و اعلام عمومی می‌گردد.

تبصره 2- عبارت «پنج در هزار» مندرج در ماده 2 قانون نوسازی و عمران شهری[2] مصوب 07/09/1374 به عبارت «یک درصد (1%)» اصلاح می‌شود.

تبصره 3- قوانین و مقررّات مربوط به اعطای تخفیف یا معافیت از پرداخت عوارض یا وجوه به شهرداری‌ها ملغی می‌گردد.

تبصره 4- وزارت کشور مؤظف است بر حسن اجرای این ماده در سراسر کشور نظارت نماید.

ماده 6-

الف- مالیات‌های موضوع مواد 3 و 4 این قانون به حساب یا حساب‌های درآمد عمومی مربوط که توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه‌داری کل کشور) تعیین و از طریق سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‌شود، واریز می‌گردد.

ب- عوارض موضوع بندهای (الف) و (هـ) ماده 3 و عوارض موضوع بندهای (الف)، (ج)، (د)، (هـ) و (و) ماده 4 این قانون در مورد واحدهای تولیدی، خدماتی و مشترکین واقع در داخل حریم شهرها به حسابی که توسط شهرداری محل تولید یا فعالیت اعلام می‌شود واریز می‌گردد.

ج- عوارض مشروحه بند (ب) این ماده در مورد واحدهای تولیدی، خدماتی و مشترکین واقع در خارج حریم شهرها به حساب تمرکز وجوه به نام وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها) واریز می‌شود تا بین دهیاری‌های همان شهرستان توزیع شود.

د- عوارض موضوع بندهای (ب)، (ج) و (د) ماده 3 و عوارض موضوع بند (ز) ماده 4 این قانون به حساب تمرکز وجوه به نام وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها) واریز می‌شود تا به نسبت پانزده درصد (15%) کلان شهر‌ها (شهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت) و شصت و پنج درصد (65%) سایر شهرها و بیست درصد (20%) دهیاری‌ها تحت‌نظر کارگروهی متشکل از نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان شهرداری‌ها توزیع گردد.

تبصره 1- حساب تمرکز وجود قید شده در بندهای (ج) و (د) این ماده توسط خزانه‌داری کل کشور به نام وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها) افتتاح می‌شود. وجوه واریزی به این حساب مطابق آیین‌نامه‌ها اجرایی که به پیشنهاد مشترک وزارت کشور و شورای عالی استان‌ها به تصویب هیأت وزیران می‌رسد بین شهرداری‌ها و دهیاری‌ها توزیع می‌شود. هرگونه برداشت از این حساب به جز پرداخت به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها ممنوع می‌باشد. سازمان شهرداری‌ها مؤظف است گزارش عملکرد وجوه دریافتی را هر سه‌ماه یکبار به شورای عالی استان‌ها ارائه نماید.

تبصره 2- تولید‌کنندگان کالاهای موضوع ماده 3 و همچنین ارائه دهندگان خدمات موضوع ماده 4 این قانون مکلف‌اند مالیات و عوارض موضوعه را در مبادی تولید یا ارائه خدمات با درج در سند فروش از خریداران کالا یا خدمات اخذ و تا پایان دو ماه بعد به حساب‌های بانکی تعیین شده واریز نمایند. اشخاص یاد شده مؤظفند مدارک و اطلاعات مورد نیاز را طبق فرم‌هایی که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و اعلام می‌گردد به واحدهای اجرایی سازمان یاد شده و نسخه‌ای از واریزی عوارض مربوط به شهرداری محل را به همان شهرداری‌ارائه دهند. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی مالیات و عوارض مربوط به بندهای (ج) و (د) ماده 3 را در محل‌های عرضه محصولات محاسبه و از خریداران دریافت و مطابق این تبصره عمل خواهد نمود.

تبصره 3- وجوه دریافتی موضوع مواد 3 و 4 این قانون که توسط سازمان امور مالیاتی کشور وصول می‌گردد مشمول احکام ماده 211 به بعد فصل نهم باب چهارم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 03/12/1366 و اصلاحات بعدی است. پرداخت مالیات و عوارض پس از موعد مقرر موجب تعلق جریمه‌ای معادل دو و نیم درصد (5/2%) به ازای هر ماه تأخیر خواهد بود. این جریمه قابل بخشودگی نیست.

تبصره 4- مطالبات سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان از اشخاص حقیقی یا حقوقی بابت مابه‌التفاوت‌هایی که تا پایان سال 1381 ایجاد شده باشد با همکاری سازمان امور مالیاتی کشور و طبق مقررّات اجرایی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 03/12/1366 و اصلاحات بعدی آن قابل وصول خواهد بود.

ماده 7- سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مؤظف است متناسب با درآمد پیش‌بینی شده دولت ناشی از اجرای این قانون، اعتبارات حذف شده در دستگاه‌ها را در لوایح سنواتی بودجه و در اعتبارات مربوط به همان دستگاه منظور نماید.

ماده 8- در مواردی از این قانون که محاسبه مالیات، عوارض و سایر وجوه تعیین شده به ارقامی دارای کسر یکصد ریال منجر شود، یک صد ریال قابل احتساب خواهد بود.

ماده 9- آیین‌نامه اجرایی این قانون ظرف سه‌ماه از تاریخ تصویب به پیشنهاد مشترک وزارت‌خانه‌های امور اقتصادی و دارایی، بازرگانی، کشور و صنایع و معادن و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

ماده 10- کلیه قوانین و مقررّات خاص و عام مغایر با این قانون لغو می‌گردد.

قانون فوق مشتمل بر ده ماده و نوزده تبصره در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ بیست و دوم دی‌ماه یک هزار و سیصد و هشتاد و یک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 25/10/1381 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

مهدی کروبی- رییس مجلس شورای اسلامی

[1]- قانون مقررّات تردد وسایل نقلیه خارجی

‌ماده واحده- به منظور ایمن‌سازی، نگهداری و بهسازی جاده‌ها و احداث مجتمع‌های خدماتی رفاهی رانندگان (تیرپارک‌ها) به وزارت راه و ترابری‌اجازه داده می‌شود با
ایجاد دفاتر و استقرار نمایندگان خود در مرزهای جاده‌ای بین‌المللی کشور نسبت به صدور پروانه‌های تردد وسایل نقلیه خارجی در ‌قلمرو جمهوری اسلامی ایران که
تعیین‌کننده مشخصات عملیات حمل و نقل از جمله زمان سفر و مسیر تردد وسایل مزبور می‌باشد اقدام کند و بر‌حسب طول مسیر تردد و میزان مصرف سوخت هر یک از وسایل نقلیه خارجی و مابه‌التفاوت قیمت داخلی سوخت با قیمت‌های متعارف خارجی را با ‌توجه به عملکرد و رفتار متقابل کشورهای اعزام‌کننده وسیله نقلیه از وسایل نقلیه مزبور در سال 1373 حداکثر به میزان صد میلیارد ریال اخذ و به خزانه‌واریز و صددرصد آن تخصیص‌یافته هزینه می‌گردد و برای سال‌های آینده در حدود اعتبارات مصوب و به موجب قانون درآمد و هزینه می‌گردد.

‌تبصره 1- تردد وسایل نقلیه خارجی، خارج از چهارچوب پروانه‌های صادر شده ممنوع بوده و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و گمرک ‌مؤظف به اعمال کنترل‌های لازم می‌باشد.

‌تبصره 2- کالاهای ایرانی که در صورت وجود ناوگان ایرانی با ناوگان غیرایرانی وارد کشور می‌شوند مشمول پرداخت عوارضی به میزان 10% کل‌ کرایه حمل کالای مورد حمل از سوی صاحب کالا خواهد بود که در زمان صدور مجوزهای حمل کالا توسط وزارت راه و ترابری اخذ و به حساب‌خزانه واریز می‌شود.

‌آیین‌نامه اجرایی این قانون توسط وزارت راه و ترابری تهیه و حداکثر ظرف مدت 2 ماه به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

‌قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و دو تبصره در جلسه روز یک‌شنبه دوازدهم تیرماه یک هزار و سیصد و هفتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب‌ و در تاریخ 22/4/1373 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رییس مجلس شورای اسلامی - علی‌اکبر ناطق نوری

[2]- ماده 2- در شهر تهران از تاریخ اول فروردین‌ماه 1348 و در سایر شهرها از تاریخی که وزارت کشور تعیین و اعلام کند بر کلیه اراضی و ساختمان‌ها‌ و مستحدثات واقع در محدوده قانونی شهر عوارض خاص سالانه به مأخذ پنج در هزار بهای آنها که طبق مقررّات این قانون تعیین خواهد شد برقرار‌می‌شود. شهرداری‌ها مکلفند براساس مقررّات این قانون عوارض مذکور را وصول کرده و منحصراً به مصرف نوسازی و عمران شهری برسانند، مصرف‌وجوه حاصل از اجرای این قانون در غیر موارد مصرح در این قانون در حکم تصرف غیرقانونی در اموال دولت خواهد بود.                                                                                                                                                 ¬

®‌ تبصره 1- ترتیب ممیزی و تشخیص و طرز وصول عوارض مذکور و ترتیب تعیین نسبتی از قیمت ملک که در هر شهر با توجه به مقتضیات و ‌شرائط خاص اقتصادی مأخذ دریافت عوارض قرار می‌گیرد به موجب آیین‌نامه‌ای که از طرف وزارت کشور تنظیم و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد ‌تعیین و اجرا خواهد شد.

‌تبصره 2- در شهر تهران عوارض املاک مؤدیانی که مجموع عوارض هر یک از آنان در سال تا مبلغ یک هزار و پانصد ریال باشد بخشوده می‌شود ‌و در سایر شهرها انجمن‌های شهر می‌توانند با تأیید وزارت کشور تمام یا قسمتی از عوارض املاک کلیه مؤدیانی را که مجموع عوارض هر یک از آنان‌طبق مقررّات این قانون در سال تا مبلغ یک هزار و پانصد ریال باشد با توجه به مقتضیات خاص اقتصادی شهر با انتشار آگهی مشمول بخشودگی قرار‌دهند.

‌تبصره 3- در شهر تهران از اول فروردین‌ماه 1348 و در سایر شهرها از تاریخی که وزارت کشور اجرای مقررّات این ماده را اعلام می‌کند عوارض‌سطح شهر و سایر عوارض دریافتی از اراضی و ساختمان‌های شهری ملغی می‌شود.

‌تبصره 4- علاوه بر عوارض مذکور در ماده 2 حق مرغوبیت و هر نوع درآمد دیگری که در اثر اجرای این قانون تحصیل شود منحصراً به مصرف‌نوسازی و عمران شهری خواهد رسید.

‌تبصره 5- برای تأمین هزینه‌های اداری و وصول عوارض موضوع این ماده و تجهیز کادر فنی و اداری جهت اجرای این قانون شهرداری‌ها می‌توانند ‌حداکثر تا میزان ده درصد درآمد وصولی موضوع این قانون را طبق بودجه‌ای که به تصویب انجمن شهر و تأیید وزارت کشور خواهد رسید به مصرف‌ برسانند و مصرف بیش از این میزان از درآمد حاصل از اجرای این قانون به هیچ وجه مجاز نیست.

‌تبصره 6- شهرداری‌ها می‌توانند در عملیات نوسازی از محل درآمد ماده 2 این قانون رقمی به ساختمان دبستان اختصاص دهند.

به قرار اطلاع واصله برخی از واحدهای مالیاتی همکاری لازم را در اجرای تبصره 2 ماده 272 قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی مصوب 27/11/1380 با حسابداران رسمی یا مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به عمل نیاورده و موجبات تأخیر در رسیدگی مالیاتی عملکرد سال 1380 را فراهم نموده‌اند. از آنجا که در اجرای مالیاتی تبصره 2 ماده مذکور، سازمان امور مالیاتی کشور حسابرسی صورت‌های مالی و تنظیم گزارش مالیاتی برخی از اشخاص را به سازمان حسابرسی واگذار نموده و می‌نماید و اسامی آنها از طریق معاونت عملیاتی به سازمان‌ها و ادارات مالیاتی ذی‌ربط اعلام می‌گردد لذا مقرر می‌دارد ضمن رعایت کامل مفاد دستورالعمل حسابرسی مالیاتی به شماره 35072/3664-211 مورخ 18/06/1381، در صورت مراجعه سازمان حسابرسی، همکاری‌های لازم را معمول و پرونده مالیاتی و اسناد و مدارک مربوط را در اختیار آن قرار دهند.

عیسی شهسوارخجسته- رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

به قرار اطلاع واصله، برخی از واحدهای مالیاتی از ثبت و امضای‌دفاتر مشاغل موضوع بند (ب) ماده 95 قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی مصوب 27/11/1380 که توسط مؤدیان محترم مالیاتی ارائه می‌شود، به دلیل خارج از موعد بودن آن‌، خودداری می‌نمایند و این موضوع باعث بروز مشکلات و نارضایتی برای این قبیل از مؤدیان شده است لذا مقرر می‌دارد به منظور فراهم نمودن زمینه‌های لازم برای اجرای صحیح مفاد بند (ب) ماده مذکور، چنانچه صاحبان مشاغل یاد شده در هر زمان اقدام به ارائه دفاتر درآمد و هزینه (مشاغل) به منظور ثبت و امضاء نمایند‌، واحدهای مالیاتی صرف‌نظر از  اعتبار یا عدم اعتبار دفاتر از حیث مالیاتی، مؤظف به ثبت و امضای دفاتر موصوف می‌باشند.

عیسی شهسوارخجسته- رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 3181-19/6/80

مربوط به مالیات حقوق

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 75 و 76

اداره: سازمان امور اقتصادی و دارایی استان آذربایجان‌شرقی

خلاصه واخواهی: حوزه مالیاتی با توجه به میزان پاداش اعضای هیأت مدیره طبق فهرست ارائه شده اقدام به مطالبه مالیات نموده که با اعتراض شرکت پرونده در هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی مطرح، هیأت مزبور با توجه به گزارش مجری قرار برگ مطالبه را عیناً تأیید نموده لکن هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر به صرف این‌که پاداش دریافتی هیأت مدیره به عنوان هزینه‌های غیرقابل قبول برگشت گردیده از برگ مطالبه موصوف رفع تعرض به عمل آورده که به نظر می‌رسد اقدام هیأت مغایر با مدلول بند 2 ماده 1 قانون مالیات‌های مستقیم بوده از طرفی چنین معافیتی در شقوق ماده 91 قانون پیش‌بینی نگردیده است. تقاضای رسیدگی و نقض رأی صادره مورد استدعاست.

رأی: شعبه سوم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه شکوائیه واصله، مطالعه و بررسی اوراق و مدارک پرونده مالیاتی به شرح آتی انشاء رأی می‌نماید:

حسب محتویات پرونده حوزه مالیاتی بر طبق مقررّات قانون مالیات‌های مستقیم اقدام به مطالبه مالیات پاداش پرداختی توسط شرکت به اعضای هیأت مدیره نموده است. هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر به سبب این‌که پاداش مزبور جزء هزینه‌های قابل قبول شرکت تلقی نشده و به منظور جلوگیری از وصول مالیات مضاعف، برگ مطالبه مالیات مزبور را کان لم یکن تلقی نموده درحالی‌که قبول یا عدم قبول هزینه مزبور در حساب سود و زیان و عملکرد ارتباطی با تکلیف شرکت در کسر و پرداخت مالیات پاداش پرداختی به اعضای هیأت مدیره نداشته و شرکت وظیفه داشته که در موقع پرداخت مالیات متعلق را کسر و ظرف مهلت مقرر پرداخت می‌نمود و درخصوص مالیات مضاعف هم با توجه به این‌که مالیات مزبور مربوط به اشخاص دریافت‌کننده پاداش بوده پرداخت مالیات مضاعف نیز موضوعیت ندارد. بنا به مراتب و از حیث مندرجات شکوائیه واصله به رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر که برخلاف مقررّات قانون صادر گردیده ایراد وارد است و ضمن نقض آن پرونده برای رسیدگی مجدد به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگری ارجاع می‌شود.

علی عزیزی- محمدعلی بیگ‌پور- اسماعیل ملکان

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 2368- 14/5/80

مربوط به مالیات حقوق

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 77

اداره: سازمان امور اقتصادی و دارایی استان آذربایجان‌شرقی

خلاصه واخواهی: پاداش موضوع مواد 134 و 241 قانون تجارت پرداخت شده به هیأت مدیره توسط حوزه مالیاتی غیرقابل قبول تشخیص و علی‌رغم اعتراضات شرکت نسبت به آن مالیات به بالاترین نرخ جدول وصول شده است از این رو به منظور جلوگیری از پرداخت دو مالیات از رقم واحد از کسر مالیات تکلیفی از آن خودداری شده است. هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی به علت تکراری بودن مالیات مطالبه شده نسبت به آن رأی رفع تعرض صادر نموده است. هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر بدون توجه به سوابق امر و توضیحات مندرج در لایحه تقدیمی بر خلاف ماده 248 نسبت به نقض رأی بدوی و استواری برگ تشخیص نظر داده است. اینک به علت عدم رعایت مقررّات قانونی و مطالبه مالیات مضاعف تقاضای نقض رأی را دارد.

رأی:  شعبه سوم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه شکوائیه واصله، مطالبه و بررسی اوراق و مدارک پرونده مربوطه به شرح آتی انشاء رأی می‌نماید:

حسب محتویات پرونده هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظرپس از اخذ گزارش کارشناس مجری قرار و با توجه به این‌که مالیات پاداش پرداختی به اعضای هیأت مدیره شرکت از جمله مالیات‌های تکلیفی بوده که می‌بایستی توسط شرکت از پاداش پرداختی به اشخاص مزبور کسر می‌گردید و این مالیات تکلیفی با مالیات عملکرد شرکت دو مبحث و موضوع جداگانه بوده و مالیات تکراری و مضاعف نبوده، اقدام به صدور رأی وفق مقررّات قانون نموده است. بنا به مراتب و از حیث مندرجات شکوائیه واصله ایراد قانونی به رأی مورد واخواهی وارد نبوده، رد شکایت واصله اعلام می‌شود. 

علی عزیزی- محمدعلی بیگ‌پور- اسماعیل ملکان

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 419/ 4/1/37 مورخ 30/2/81

مربوط به مالیات حق واگذاری محل

سال عملکرد یا تعلق مالیات 80

اداره: سازمان امور اقتصادی استان تهران

خلاصه واخواهی: پس از رسیدگی و وصول مالیات‌های متعلقه، گواهی ماده 187 قانون مالیات‌های مستقیم صادر و دفترخانه اقدام به تنظیم سند رسمی انتقال ملک و سرقفلی نموده، سپس دفترخانه مزبور تقاضای صدور گواهی جهت اقاله سند تنظیمی را می‌نماید و برابر گواهی صادره سند اقاله تنظیم می‌گردد. وکیل مؤدی درخواست استرداد مالیات پرداختی را می‌نماید که با عنایت به این‌که ممیز و سرممیز مالیاتی استرداد مالیات را قانونی ندانسته پرونده به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارجاع و هیأت مزبور به استناد مواد 67 و 72 قانون مالیات‌های مستقیم رأی به استرداد مالیات پرداختی می‌نماید که با عنایت به حکم صریح ماده 67 که اقاله را به عنوان معامله جدید مشمول مالیات ندانسته و ماده 72 که استرداد مالیات در صورتی که معامله در دفتر اسناد رسمی به ثبت نرسیده باشد را ممکن اعلام نموده، درخواست نقض رأی صادره را دارد.

رأی: شعبه سوم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه شکوائیه واصله، مطالعه و بررسی اوراق و مدارک پرونده مالیاتی به شرح آتی انشاء رأی می‌نماید:

حسب محتویات پرونده پس از درخواست استرداد مالیات از طرف وکیل مؤدی و اعلام نظر مأموران تشخیص درخصوص غیرقابل استرداد بودن مالیات وصول شده، پرونده در اجرای ماده 243 قانون مالیات‌های مستقیم به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارجاع و هیأت مزبور با استناد به مفاد مواد 67 و 72 قانون مالیات‌های مستقیم رأی به استرداد مالیات صادر نموده است. درحالی‌که ماده 67 قانون مالیات‌های مستقیم صرفاً، فسخ یا اقاله معاملات قطعی املاک را به عنوان معامله جدید مشمول مالیات موضوع فصل مالیات املاک ندانسته و همچنین حسب ماده 72 در صورت تأیید دفتر اسناد رسمی مبنی بر عدم ثبت معامله مالیات وصول شده متعلق به معامله انجام نشده قابل استرداد می‌باشد. بنا به مراتب و از حیث مندرجات شکوائیه واصله و این‌که مالیات وصول شده مربوط به سند اقاله نبوده و سند انتقال قطعی ملک در دفتر اسناد رسمی به ثبت رسیده است. استناد هیأت حل اختلاف مالیاتی به مواد فوق‌الذکر برای استرداد مالیات صحیح نبوده و به رأی مورد واخواهی ایراد قانونی وارد می‌باشد و ضمن نقض آن پرونده برای رسیدگی مجدد به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگر ارجاع می‌شود. 

علی عزیزی- محمدعلی بیگ‌پور- اسماعیل ملکان

احتراماً، با عنایت به این‌که برخی حوزه‌های مالیاتی به منظور کسب اطلاعات و تکمیل پرونده‌های مالیاتی، رعایت سلسله مراتب اداری را ننموده، خود مستقیماً با وزرا، معاونین وزیر، رؤسای سازمان‌ها و ... مکاتبه می‌نمایند که تداوم این امر نه تنها منجر به نادیده گرفتن جایگاه وزارت متبوع و سازمان امور مالیاتی کل کشور می‌شود بلکه سبب ایجاد تعارضات و دوگانگی و اتحاذ تصمیم بدون رعایت سلسله مراتب خواهد شد، لذا برای تثبیت روال قانونی و منطقی، به کلیه حوزه‌های مالیاتی دستور فرمایید در مکاتبات اداری موارد یاد شده را رعایت نموده، از نتیجه اقدامات انجام شده این معاونت را نیز مطلع نمایند.

غلامرضا حیدری کرد زنگنه- معاون پیشتبانی

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 58 و 2357-29/10/80

مربوط به مالیات مشاغل

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 78

اداره: سازمان امور اقتصادی و دارایی استان سمنان (اداره امور مالیاتی سمنان)

خلاصه واخواهی: به استحضار می‌رساند: اینجانبان مشترکاً دارای یک واحد نانوایی لواش خشک می‌باشیم که ضریب استفاده شده جهت تعیین درآمد اشتباه می‌باشد چون ضریب را 12% استفاده نموده‌اند درحالی‌که در دفتر ضرایب سال 78 صفحه 83 ردیف 49 ضریب نانوایان که جهت پخت نان به جز آب و آرد چیز دیگری مخلوط ننموده و با توجه به قیمت تعیین شده توسط شورای آرد و نان به فروش برسانند 5% می‌باشد و سایر نان‌ها که غیر از آرد و آب، روغن و شکر جهت پخت مخلوط می‌نمایند که با قیمت بیش‌تری می‌توانند به فروش برسانند ضریب 12%می‌باشد و ممیز مالیاتی بعد از بحث و مشورت اظهار می‌دارد چون ضریب نان خشک (صفحه 93 ردیف 51) 12% تعیین شده این ضریب اعمال شده است نظر به این‌که اینجانبان تولید نان لواش خشک داریم و ضریب نان‌های اعلام شده در ردیف‌های 32 و 33 با توجه به نوع تولید آنها قید گردیده و درآمد نان لواش خشک با نان‌های لواشی و بربری و سنگکی یکسان می‌باشد تقاضا داریم حق اینجانبان تضییع نگردد و از ضریب 5% استفاده نمائیم.

رأی:شعبه دوم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه شکوائیه واصله و با مطالعه و بررسی اوراق مضبوط در پرونده مالیاتی مربوطه به شرح آتی انشاء رأی می‌نماید:

1- نظر به این‌که طبق آراء هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی درآمد مشخصه مندرج در برگ تشخیص مالیات هر یک از مؤدیان به مبلغ 4.700.000 ریال تعدیل و پس از اعمال معافیت موضوع تبصره 1 ماده 101 قانون مالیات‌های مستقیم مالیات و عوارض شهرداری هر یک از آنها جمعاً به مبلغ 661.000 ریال تعیین گردیده است لذا رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر مبنی بر تأیید برگ تشخیص مالیات که درآمد مؤدی را بیش از مبلغ درآمد مندرج در رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی تعیین کرده است مغایر مفاد تبصره 3 ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم بوده و به‌جای این‌که هیأت تجدیدنظر اختلاف موجود را رفع نماید ایجاد اختلاف جدید نموده است.

2- چون ضریب 12% اعمال شده توسط ممیز مالیاتی ذی‌ربط مربوط به فروشنده نان خشک می‌باشد نه نانواهای تولید کننده، بنابراین با توجه به لایحه اعتراضیه مؤدیان به شورای عالی مالیاتی اعمال ضریب متناسب با فعالیت مؤدیان نیز می‌بایست رعایت شود.

بنا به مراتب یاد شده این شعبه رأی مورد واخواهی را به لحاظ نقص مقررّات قانونی نقض و پرونده امر را به هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 257 قانون مالیات‌های مستقیم احاله می‌نماید تا با توجه به مراتب فوق مبادرت به صدور رأی نماید. 

صدیقه کاتوزیان- علی‌اکبرنوربخش- رضا سعیدی‌امجد

سازمان امور اقتصادی و دارایی استان آذربایجان‌شرقی

بازگشت به نامه شماره 25829/105 مورخ 13/08/1381 به آگاهی می‌رساند:

1- چنانچه کارکنان دستگاه‌های دولتی یا عمومی غیردولتی یا بخش خصوصی با حفظ رابطه استخدامی و داشتن حکم مأموریت رسمی از سازمان متبوع خود با دستگاه یا سازمان دیگری همکاری نموده و علاوه بر حقوق و مزایای اصلی که از سازمان متبوع خود دریافت می‌نمایند از آن دستگاه و یا سازمان حقوق دریافت نمایند. در این صورت وجوه پرداختی به آنان به موجب حکم ماده 86 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 27/11/1380 که از همان تاریخ لازم‌الاجرا بوده، بدون رعایت معافیت موضوع ماده 84 قانون موصوف به نرخ‌های مقرر در ماده 85 اصلاحی قانون مذکور مشمول مالیات خواهد بود.

2- چنانچه کارکنان صدرالاشاره بدون داشتن حکم مأموریت رسمی و همچنین بازنشستگان به صورت مستقل اقدام به همکاری با دستگاه‌ها و یا سازمان‌های دیگر نمایند، در این صورت فارغ از استفاده کارکنان مزبور از معافیت مربوطه در سازمان‌های دیگر وجوه پرداختی به آنان همانند سایر حقوق بگیران دستگاه‌های یاد شده، پس از کسر معافیت موضوع ماده 84 قانون فوق‌الذکر وفق مقررّات ماده 85 مزبور مشمول محاسبه مالیات حقوق خواهد بود. در هر حال و جهت مزید استحضار خواهشمند است به قسمت اخیر صفحه 5 بخش‌نامه شماره 2067/113-5/30 مورخ 24/11/1381 رییس کل محترم سازمان امور مالیاتی کشور که درخصوص موضوع مطروحه می‌باشد مراجعه فرمایید.

امیرحسن علی‌حکیم- مدیرکل فنی مالیاتی- از طرف قائم‌مقامی

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 1349-18/12/80

مربوط به مالیات: بر درآمد اشخاص حقوقی

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 74-75-76

اداره: امور مالیاتی ساری

خلاصه واخواهی: مبدأ استفاده مؤدی از معافیت مالیاتی موضوع ماده 132 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 7/2/71 تاریخ بهره‌برداری واقعی شرکت، دی‌ماه 1368 می‌باشد نه دی‌ماه 1372، شرکت برابر یادداشت 1-10 همراه صورت‌های مالی منتهی به 31/6/72 بهره‌برداری رسمی شرکت را دی‌ماه 1368 اعلام نموده است. شرکت از سال مالی منتهی به 31/6/69 اقدام به مستهلک نمودن هزینه‌های قبل از بهره‌برداری نموده که این امر بنا به مفاد بند 4 ماده 149 قانون مالیات‌های مستقیم حاکی از شروع بهره‌برداری از دی‌ماه 68 می‌باشد وضعیت، تعداد و حساب تولید شرکت نیز حاکی از شروع بهره‌برداری از قبیل از دی‌ماه 1372 می‌باشد. با توجه به موارد فوق و همچنین با استناد به قراین و دلایل مشروحه، این ممیزکلی شروع بهره‌برداری عملی و واقعی شرکت فوق را از تاریخ دی‌ماه سال 1368 اعلام نموده و شروع استفاده از معافیت موضوع ماده 132 نیز از همین تاریخ می‌داند ضمناً مالیات سنوات مورد رسیدگی حسب مورد به موجب آراء شورای عالی مالیاتی و هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 257 قانون مالیات‌های مستقیم قطعی گردیده و مؤدی مالیات‌های متعلقه را نیز پرداخت نموده است. بنابراین اصلاً موضوع قابل طرح در هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 243 قانون مالیات‌های مستقیم نبوده است ضمناً هیأت موضوع ماده 243 در رأی صادره کلیه مالیات‌های پرداختی مؤدی را قابل استرداد دانسته است این در حالی است که اعتراض مؤدی صرفاً در رابطه با استرداد مالیات‌های بخش معاف (فعالیت مندرج در پرونده بهره‌برداری) بوده است و شرکت در سال‌های یاد شده فعالیت‌های غیر معاف (غیرعملیاتی) نیز داشته است. درخواست رسیدگی دارد.

رأی: شعبه پنجم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه شکوائیه رسیده و پس از بررسی محتویات پرونده‌های مالیاتی به شرح آتی اعلام رأی می‌نماید:

اولاً- طبق مفاد ماده 242 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 و اصلاحیه‌های بعدی آن، موارد استرداد مالیات منحصر به دو حالت، وقوع اشتباه در محاسبه مالیات و یا قابل استرداد بودن مالیات‌ها به شرح احکام مصرح در همین قانون (مواد 72-87-159 و غیره که صراحتاً استرداد مالیات در هر یک پیش‌بینی شده) می‌باشد، لذا پرداخت مالیات بابت دوره عمل سنواتی که شمول یا عدم شمول ماده 132 قانون موصوف نسبت به آنها محل اختلاف است از مصادیق ماده 242 و به تبع آن ماده 243 مورد بحث نمی‌باشد و به این ترتیب موضوع اختلاف اخیرالذکر قابل طرح و رسیدگی در هیأت موضوع ماده 243 مزبور نبوده است.

ثانیاً- اعضای اکثریت هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 243، با استناد به دادنامه شماره 251 مورخ 16/3/79 شعبه پنجم تجدیدنظر دیوان محترم عدالت اداری مبنی بر تأیید دادنامه بدوی شماره 2383 مورخ 3/12/78 شعبه ششم دیوان محترم عدالت اداری، و همچنین رأی شماره 602 مورخ 14/7/1380 هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 257 قانون یاد شده حکم به استرداد مالیات سنوات عملکرد 74-75 و 76 مؤدی داده است. در حالی که دادنامه‌ها و رأی فوق‌الذکر بنا به صراحت متن آنها، صرفاً مبتنی بر رفع تعرض نسبت به مالیات عملکرد سال منتهی به 31/6/73 می‌باشد و به موجب سوابق امر تاکنون رأیی از شعب دیوان محترم عدالت اداری درباره مالیات سایر سنوات مؤدی مشاهده نگردیده.

ثالثاً- اعضای اکثریت در رأی مورد واخواهی نسبت به درآمدهای غیرمعاف مؤدی رسیدگی و اظهارنظری به عمل نیاورده است.

بنا به دلایل فوق رأی اکثریت هیأت حل اختلاف مالیاتی (مورد واخواهی) قابل تنفیذ نبوده و به آن ایراد وارد است و شعبه ضمن نقض آن پرونده را به هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 257 قانون پیش گفته احاله می‌نماید.

محمدعلی سعیدزاده- محمدعلی تراب‌زاده- غلامحسین مختاری

چون به قرار اطلاع، واحدهای مالیاتی درخصوص حکم ماده 197 قانون مالیات‌های مستقیم از حیث تعلق جریمه به میزان یک درصد کل مبلغ قرارداد در موارد عدم تسلیم به موقع قرارداد به اداره امور مالیاتی ذی‌ربط، مواجه ابهام گردیده‌اند، ‌اینک با عنایت به بررسی‌های به عمل آمده و به منظور رفع ابهام و اتخاذ رویۀ واحد، نظر سازمان در این باره به شرح زیر اعلام و مقرر می‌دارد مسؤولین امر حسب مورد بر آن مبنا عمل نمایند:

از آنجا که معمولاً عناوین «پیمان» و «قرارداد» به طور مترادف یکدیگر به‌کار می‌روند، به علاوه دلیل خاص حقوقی و منطقی وجود ندارد که صرفاً از میان قراردادهای مختلف تنها موارد معینی مانند قراردادهای پیمانکاری کارهای ساختمانی و تأسیساتی و نظایر آنها مشمول حکم فوق شناخته شوند، از طرفی تبصره 1 ماده 104 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1366 و اصلاحیه‌های بعدی آن لزوم تسیلم رونوشت قرارداد را در تمامی موارد موضوع ماده 104 مذکور تصریح نموده است و عرفاً نیز دیده می‌شود که اصطلاح پیمانکار بسته به نظر و توافق طرفین در انواع مختلف قراردادها (ولو ساختمانی و تأسیساتی و حمل و نقل و ... هم نباشند) قید می‌گردد.

علی‌هذا جریمه 1% مورد بحث مقید به پیمانکاری موضوع ماده 99 و یا ماده 107 قانون مالیات‌های مستقیم (و یا ماده 111 سابق) نبوده و در صورت استنکاف کارفرما از ارسال رونوشت آن به اداره امور مالیاتی، جریمه مذکور در تمامی شقوق موضوع ماده 104 یاد شده بایستی مورد مطالبه قرار گیرد.

عیسی شهسوارخجسته- رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

به منظور اجرای صحیح مقررّات و جلوگیری از تضییع احتمالی حقوق حقه دولت بدین‌وسیله مقرر می‌دارد:

در اجرای مفاد ماده 251 قانون مالیات‌های مستقیم من بعد کلیه آرای قطعی صادره از سوی هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی پس از رویت ممیزکل و صدور دستور از سوی وی، در دفتر اندیکاتور ثبت گردد.

مدیران کل و رؤسای سازمان‌های امور اقتصادی و دارایی استان‌ها حسب مورد مسؤولیت حسن اجرای این بخش‌نامه را داشته و در صورت مشاهده هر گونه تخلفی از آن مراتب را به دادستانی انتظامی مالیاتی گزارش نمایند.

عیسی شهسوارخجسته- رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

به قرار اطلاع واصله، برخی از واحدهای صنعتی به دلیل عدم برخورداری کافی از نقدینگی، قادر به پرداخت کلیه بدهی‌های مالیاتی معوقه خود به طور یک جا و تا پایان سال جاری نبوده و بدین ترتیب استفاده از تسهیلات بخش‌نامه شماره 34224-12/06/1381 درخصوص بخشودگی جرایم برای آنان فراهم نگردیده است، لذا پیرو بخش‌نامه مذکور و در اجرای مفاد بند یک آن مقرر می‌دارد:

چنانچه واحدهای صنعتی نسبت به پرداخت بدهی مالیاتی هر یک از سنوات عملکرد خود تا پایان سال جاری اقدام نمایند صددرصد جرایم مربوط به همان عملکرد، حسب مقررّات قانونی بخشوده خواهد شد مشروط به این‌که ترتیب پرداخت بدهی علمکرد سنوات باقی‌مانده نیز داده شود.

عیسی شهسوارخجسته- رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 1265-12/9/1380

مربوط به مالیات بر ارث

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 1377

اداره: امور مالیاتی شهرستان شیراز

خلاصه واخواهی: اینجانبان اعتراض خود را به شرح زیر به رأی تجدیدنظر اعلام داشته و تقاضای نقض رأی را داریم. مورث ما بر اثر شکست‌های پی در پی اقتصادی و در اثر شوک ناشی از آن فوت نموده و پس از فوت به واسطه کوچک بودن ما پس از فوت دامادمان کارهای ما را انجام می‌داده است و سرپرستی زندگی به عهده ایشان قرار داشته است. متأسفانه بیش‌تر بدهکاری پدرمان بدون سند و مدرک بوده در حدود پنجاه میلیون تومان بدهی داشته که فقط مبلغ 18 میلیون تومان آن چک بدون تاریخ بوده است و این چک مربوط به یکی از بازرگانان به نام آقای «...» می‌باشد که پس از فوت پدرمان چک را به بانک برده و چون موجودی نداشته روی آن برگشت زده و به دادگاه مراجعه کرده است ما در ازای آن سه فقره چک به ایشان دادیم و لازم ندیدیم که دعوی ادامه پیدا کند و با فروش خانه و مغازه بدهی مرحوم پدرمان را پرداختیم ولی اعضای هیأت به اعتراضات ما توجهی نکرده است و با استناد به تبصره ماده 19 قانون مالیات‌های مستقیم بدهی را قبول نکرد. اگر ما در دادگاه سازش کردیم برای این است که بدهی از نظر ما مسجل بوده. لذا با استناد به ماده 8 قانون آیین دادرسی مدنی و براساس ماده 37 قانون مالیات‌های مستقیم تقاضای نقض رأی صادره را داریم.

شعبه پنجم شورای عالی مالیاتی با مطالعه و بررسی محتویات پرونده امر و ملاحظه شکوائیه رسیده به شرح ذیل مبادرت به انشاء رأی می‌نماید:

محتویات پرونده مشعر بر آن است هیأت حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر پس از صدور قرار رسیدگی و دریافت گزارش مجری قرار وارده به شماره 13410/04-17- 25/7/ 1380 و پذیرش آن مبنی بر این‌که دادنامه شماره 1126- 79- 7/5/1380 متشکله در شعبه 25 دادگاه عمومی شیراز منتهی به قرار رد دعوی گردیده و دلالت بر رسیدگی ماهیتی دادگاه و احراز واقعیت نمی‌باشد، با صدور رأی مورد واخواهی (تجدیدنظر) رأی هیأت بدوی را تنفیذ نموده است.

درحالی‌که گزارش مورد استناد (مجری قرار) بیانگر رسیدگی و اجرای دقیق مفادقرار صادره درخصوص اصالت چک صادره و علت به وجود آمدن دین و تأثیر آن در میزان سرمایه و دارایی متوفی نمی‌باشد. بنابراین به رأی مورد واخواهی من حیث نقص رسیدگی ایراد وارد است. و شعبه ضمن نقض آن پرونده را جهت رسیدگی مجدد به هیأت حل اختلاف مالیاتی دیگر احاله می‌نماید.

 غلامحسین مختاری- محمدعلی سعیدزاده- محمدعلی تراب‌زاده

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 7638-6/9/80

مربوط به مالیات حقوق (تکنسین‌های آلمانی)

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 1379

اداره کل مالیات بر شرکت‌ها

خلاصه واخواهی: در اجرای ماده 251 قانون نسبت به مالیات بر حقوق سه نفر تکنسین‌های آلمانی به شرح آتی معترض و تقاضای نقض آرای صادره را دارد. الف- حضور سه نفر افراد آلمانی مذکور در پرونده مالیاتی برای کمک به راه‌اندازی ماشین‌آلات کارخانه و به مدت حداکثر 66 روز بوده و هیچ‌گونه وجهی به آنها پرداخت نشده و قرارداد استخدامی هم با آنها نداشته. ب- چون علی‌رغم قرارداد اجتناب از اخذ مالیات مضاعف از درآمد و ثروت و مفاد ماده 15 آن مدت توقف کمتر از 183 روز بوده مشمول مالیات حقوقی به این سنگینی و برای این مدت کوتاه نبوده. ج- ممیز محترم بدون استناد به هر گونه اسناد و مدارکی افراد مذکور را سرتکنسین تشخیص داده دلایل مطروحه در گزارش حوزه و کارشناسی مجری قرار مانند نقص امضاء و یا الزام شرکت به درخواست پروانه کار و موافقت با ورود آنها به منزله استخدام آنها می‌باشد کلاغیرمنطقی و نادرست است. د- شرکت «...» جهت اثبات این‌که شرکت «...» هیچ‌گونه قرارداد استخدامی یا وجهی به تکنسین‌ها پرداخت ننموده مراتب را گواهی نموده است که اصل و ترجمه پیوست است. هـ- با توجه به مراتب مذکور و اصل بر برائت و صحت عمل نبایستی از شرکت مطالبه مالیات حقوق بشود. و- ضمناً مفاد بخش‌نامه شماره 52726 مورخ 6/11/77 با جدول محاسبه وزارت کار برای اخذ عوارض بند (ب) ماده 26 مغایرت زیادی دارد. در هیچ یک از مفاد قانون وصول مالیات بدون مدرک و مستندات درج نشده که این امر در بخش‌نامه و دستورالعمل شماره 16655 مورخ 10/5/80 مقام محترم وزیر دارایی و دستورالعمل شماره 10085 مورخ 30/3/80 به خصوص در بند 3-7 ذکر گردیده است. در خاتمه تقاضا دارد با توجه به وضعیت نابسامان صنعت نساجی کشور تا آنجایی که قوانین و مقررّات اجازه می‌دهد از این صنعت تولیدی حمایت شود.

شعبه چهارم شورای عالی مالیاتی پس از رسیدگی به شکوائیه شاکی و محتویات پرونده مالیاتی به شرح آتی اقدام به صدور رأی می‌نماید:

رأی: هر چند به موجب جزء (ب) بند (د) ماده 15 قرارداد اجتناب از اخذ مالیات مضاعف بین دولت ایران و جمهوری فدرال آلمان مقرر شده است که پرداخت حقوق باید توسط کارفرمائی که مقیم قلمرو دولت متعاهد دیگر نیست پرداخت شده باشد اما این امر به معنای تحمیل شرایط و ضوابط داخلی مغایر یک دولت متعاهد به دولت متعاهد دیگر نمی‌باشد و لذا با این استدلال هیأت حل اختلاف تجدیدنظر که علی‌رغم حصول شرایط اجزاء (الف) و (ج) بند مزبور، صرفاً به این دلیل که ترجمه اظهارنامه مالیاتی با قرارداد استخدام شاغل حقوق‌بگیر در ایران به دولت متبوع خود تسلیم نشده است، حقوق بگیران آلمانی را مشمول معافیت موضوع بند 2 ماده 15 قرارداد اجتناب از اخذ مالیات مضاعف ندانسته، ایراد عدم رعایت قوانین و مقررّات و عدم کفایت رسیدگی به رأی صادره مترتب می‌باشد. مضافاً به این‌که چنانچه مدارک تسلیمی شرکت مؤدی کفایت لازم در رابطه استخدامی شاغلین آلمانی با کارفرمای اصلی نداشته موضوع با دادن مهلت مناسب جهت رفع نقص مدارک و تکمیل آنها و براساس واقعیت امر و رعایت قسمت اخیر ماده 229 قانون مالیات‌های مستقیم قابل رسیدگی مجدد بوده تا چنانچه احراز شود که حقوق بگیران مورد بحث علاوه بر حقوق و مزایای دریافتی از شرکت مادر در آلمان، وجوهی نیز از کارفرمای داخلی بابت حقوق و حق مسکن دریافت نموده‌اند صرفاً نسبت به وجوه اخیرالذکر طبق قوانین و مقررّات جاری مالیات متعلقه محاسبه و وصول گردد. لذا با توجه به موارد مذکور رأی صادره نقض و پرونده جهت رسیدگی مجدد به هیأت حل اختلاف موضوع ماده 257 قانون مالیات‌های مستقیم احاله می‌گردد. 

اسدالله مرتضوی- غلامرضا نوری- صدیقه کاتوزیان

متعاقب موافقت مقام معظم رهبری مبنی بر لغو معافیت مالیاتی نهادهای انقلاب اسلامی و ضرورت تحقق موارد تعیین شده توسط معظم‌له و با عنایت به مفاد نامه شماره 2760/1 مورخ 15/02/1381 دفتر مقام معظم رهبری و پیرو جلسات منعقده درخصوص نحوه محاسبه و وصول مالیات بنیادها و نهادها، بالاخره موضوع در جلسه مورخ 12/08/1381 با حضور نمایندگان محترم دفتر مقام معظم‌رهبری در دفتر وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی مورد بررسی نهایی واقع و تصمیمات متخذه در صورت‌جلسه تنظیمی درجه گردید.

اینک با عنایت به نامه شماره 38852 مورخ 15/08/1381 دفتر جناب آقای دکتر عارف معاون اول محترم رییس‌جمهور، ‌دایر بر تأیید مقام ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران نسبت به موارد جمع‌بندی شده در آن جلسه، مقرر می‌دارد ادارات امور مالیاتی تا پایان سال 1381 نیز در مورد اشخاص مشمول دستورالعمل یکسان‌سازی مالیات نهادهای انقلاب اسلامی موضوع بخش‌نامه شماره 15853/4939-4/30 مورخ 12/05/1381 وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی وقت کلیه مالیات‌های متعلق به اشخاص مزبور را به حساب خاص نهادهای ذی‌ربط واریز نمایند.

با عطف توجه به پیش‌بینی اعتبار مورد نیاز نهادهای مذکور در لایحه بودجه سال 1382 کل کشور، بدیهی است مالیات بنیادها و نهادهای مذکور و اشخاص حقوقی تحت پوشش آنها در سال 1382 بر طبق مقررّات مالیات‌های مستقیم وصول و به حساب‌های خزانه واریز خواهد شد.

عیسی شهسوارخجسته- رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

شماره و تاریخ رأی مورد واخواهی: 674-6/8/80

مربوط به مالیات: اشخاص حقوقی

سال عملکرد یا تعلق مالیات: 1376

اداره: سازمان امور اقتصادی و دارایی استان قزوین (اداره امور مالیاتی قزوین)

خلاصه واخواهی: به رأی شماره 674 به عنوان رأی هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 243 قانون مالیات‌های مستقیم به دلایل ذیل شکایت داشته و معترض می‌باشیم:

الف- به‌جای نماینده اداره کل کشاورزی و عمران روستائی یا نماینده اداره کل صنایع و معادن از آقای «...» که شغل بزازی دارد و به عنوان نماینده فرمانداری دعوت به عمل آمده که نامبرده هم در هیأت‌ها شرکت نمی‌کند و لذا رأی صادره قانونی نمی‌باشد. ب- نماینده محترم هیأت حل اختلاف مالیاتی جناب آقای «...» در جلسه هیأت پرونده را برای مطالعه در اختیار اینجانب قرار نداده است. ج- هیأت به نامه دفتر فنی مالیاتی و بخش‌نامه معاون درآمدهای مالیاتی در مورد معافیت شرکت‌های تعاونی توجهی ننموده است، لذا تقاضای رسیدگی و رفع تعرض دارد.

رأی: شعبه دوم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه شکوائیه مؤدی و مطالعه و بررسی پرونده مالیاتی مربوط به شرح آتی انشاء رأی می‌نماید:

نظر به این‌که مالیات مورد مطالبه بر مبنای درآمدهای غیرمعاف شرکت تشخیص و از طریق توافق با ممیزکل مالیاتی قطعی و پرداخت گردیده و هیأت حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 243 قانون مالیات‌های مستقیم نیز با توجه به مراتب یاد شده اعتراض وکیل مؤدی را در مورد معافیت درآمدهای مبنای تشخیص مالیاتی و استرداد مالیات متعلقه را وارد ندانسته و مبادرت به صدور رأی نموده است. علی‌هذا از جهت شکایت واصله موجبی برای نقض رأی مورد واخواهی وجود ندارد و این شعبه رد شکایت رسیده را اعلام می‌دارد. ضمناً اعتراض مؤدی درخصوص دعوت از نماینده فرمانداری به‌جای نماینده اداره کل کشاورزی و عمران روستائی به عنوان نماینده موضوع بند 3 ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم با توجه به این‌که درآمد مبنای تشخیص مالیات درآمد کشاورزی نبوده وارد نمی‌باشد. 

علی‌اکبر نوربخش- صدیقه کاتوزیان- رضا سعیدی امجد